نام درس: فلسفة علم

هدف کلی درس:

          دستیابی به فهمی انتقادی از سرچشمه­های معرفت­شناختی و روش­شناختیِ نظریه­های علمی به ویژه علوم اجتماعی و تحولات آنها

شرح درس و رئوس مطالب (34 ساعت نظری):

-        علم (به معنای عام) چیست؟ و فلسفة علم چیست؟

-        جایگاه اقسام استدلال منطقی (استقرا و قیاس) در علم

-        پوپر و مدل فرضیه­ای – قیاسی

-        کوهن، علم بهنجار، و انقلاب علمی

-        لاکاتوش و برنامه­های تحقیقی

-        فیرابند و ضدیت با روش

-        فلسفة علوم اجتماعی (به طور خاص) چیست؟

-        اسلوبهای بررسی اجتماعی (مبتنی بر علوم طبیعی، توصیف­گرا، انتقادی، قائل به اصالت ساخت اجتماعی[social constructivist] )

-        اسطورة بی­طرفی در برابر ارزشها (value-neutrality)

-        کل­گراییِ روش­شناختی و فردگراییِ روش­شناختی

-        مسئلة "انتخاب عقلانی" در برابر "قانون فراگیر"

-        علیّت­باوری در برابر ارادة آزاد

-        توضیح (تبیین) در علوم اجتماعی

-        علوم طبیعی و علوم اجتماعی

-        عینیت­گرایی و نسبی­گرایی در علوم اجتماعی

-        مسائل اخلاقی تحقیق در علوم اجتماعی